Deel 4: Guy Dilweg over Zonnelied van Branduardi

Ondergedompeld in liefde

In 2025 is het Zonnelied van Franciscus van Assisi 800 jaar jong. Gedurende deze acht eeuwen heeft het een ontelbare schare dichters, schrijvers, musici en andere kunstenaars geïnspireerd. Om deze verjaardag te vieren, brengen we dit jaar elke maand een bijzondere uitvoering of interpretatie van Franciscus’ literaire meesterwerk. Deze maand Guy Dilweg over zijn liefde voor het lied, met een eigen vertaling van de versie van Italiaanse popartist Angelo Branduardi.

Angelo Branduardi

Loflied van de schepselen


Allerhoogste, goede Heer,
u komt toe de lof en eer,
alle glorie, roem en alle zegening.
U alleen en anders geen
is het waardig U te noemen
en zo stemmen wij met heel de schepping in.

Wees geprezen goede Heer,
met al wat geschapen is
en wel heel bijzonder onze broeder Zon.
Hij verlicht ons als de dag
en verwijst met al zijn kracht
naar U die de bron van alle leven is.

Wees geprezen goede Heer
met de glans van ’t firmament:
zuster Maan en sterren, fonkelend en kostbaar.
Wees geloofd met broeder Wind,
lucht en wolken, ieder weer
hij steunt heel uw schepping met uw levensadem.

Wees geprezen goede Heer
met het water, fris en klaar
onze zuster die zo helder is en nuttig.
Wees geprezen met het vuur
onze broeder, mooi en puur
die zo vrolijk is en oplicht in het duister.

Wees geprezen goede Heer
met de Aarde die ons draagt
onze zuster en de moeder van ons allen.
Wees geprezen goede Heer
met de vruchten van haar schoot
grassen, kruiden, bloemen, bomen, geuren, kleuren.

Wees geprezen om de mensen
die uit liefde voor uw Liefde
zich verzoenen en het lijden willen dragen.
Zalig zij die Vrede stichten
en daarmee hun voeten richten
naar ‘t Rijk waar zij van U hun kroon ontvangen.

Wees geprezen Goede Heer
met de Dood die allen treft,
onze zuster het lichamelijke sterven.
Zalig zij die overleven
omdat zij, U trouw gebleven,
nu hun loon beleven in het eeuwig leven.


Vertaling Guy Dilweg naar de versie van Angelo Branduardi, Stoutenburg, 16-12-2002

Als ik me in het lied laat zakken, vind ik alleen maar liefde en kan ik er geen woorden aan geven

Venray, 1964. Mijn eerste kennismaking met het Zonnelied. In het klooster aan de Leunseweg heeft broeder Ton Peters uit de fraters-studenten een dubbel mannenkwartet samengesteld. We gaan het Loflied van de Schepselen zingen. ‘A la Leone’. De bassen leiden iedere strofe strofe in: Laudato si mi Signore per frate sole. En dan volgt een vierstemmige sprankeling waarin en waarmee dat creatuur zijn Schepper verheerlijkt.
Ik heb me een rotje gezocht op internet, maar kan die versie niet vinden. Die ligt vast wel ergens in een archief. Bij mij zit-ie nog mijn hoofd en mijn hart. Ik zou het zo weer kunnen zingen. Heerlijk.

Alleen maar liefde

Ik ga naar Amsterdam om politicologie te studeren en sluit me later aan bij een leefgroep in Leiden. Het Zonnelied sluimert in mijn ziel. Dan vraagt Ids Jorna, directeur van de Franciscaanse Samenwerking (later de Franciscaanse Beweging) of ik er een eigentijdse versie van wil schrijven. Eerder heb ik een aardig klein boekje over Franciscus geschreven, waarin de tekst van dit lied natuurlijk niet ontbreekt. Ik wil het wel proberen. Maar ik struikel. Als ik me in het lied laat zakken, vind ik er alleen maar liefde en ik kan er geen woorden aan geven. Richard van Grinsven neemt de opdracht over en heel wat jaren zingen wij zijn bewerking, totdat we als broeders weer terugkeren naar de eenvoud van de versie van Hélène Nolthenius, op muziek gezet door de franciscaanse musicoloog Eliseus Bruning: ‘Loof God en dankt en benedijt. En dient hem vol ootmoedigheid’. We zingen het vooral wanneer we ons bij een uitvaart om de kist scharen van een overleden medebroeder. Altijd weer een ontroerend moment om hem op te nemen in die grote lofzang van Schepselen die ieder naar hun eigen aard de Schepper loven, zoals zeker ook die medebroeder dat gedaan heeft.

En altijd word ik een beetje week als we over de aarde zingen: ‘Om zuster aarde die ons voedt en kruid en bloemen groeien doet’. Het brengt me weer terug naar dat heerlijke stukje aarde, Stoutenburg. Daar heb ik me zoveel jaar met zoveel mensen  mogen verbinden met die ongelooflijke rijkdom die de schepping ons biedt. Daar heb ik geleerd me als medeschepsel in te voegen in die grote alles en allen omvattende zuster- en broederschap. En er mijn plaats in geleerd: nederig en eerbiedig. Het heeft mijn franciscaanse leven gekleurd tot op de dag van vandaag.

Angelo Branduardi

Het is ook daar in Stoutenburg, in het Franciscaans Milieuproject, dat we kennismaken met de popartiest Angelo Branduardi. Op verzoek van mijn Italiaanse medebroeders heeft hij een aantal teksten van Franciscus op muziek gezet. Natuurlijk ook het Lied van Broeder Zon. Een speels huppelende melodie met een paar verassende pauzes die je bij de les houden. Maar wat heel bijzonder is bij dit lied: je kunt erop dansen! Wat is dat toch een verrijking als je al zingend met je lichaam meebeweegt. Het verdubbelt de beleving. (Zie hieronder.)
Ik heb zoveel plezier in het lied dat ik ervoor ga zitten om er een Nederlandse versie van te maken. Om dan te ontdekken dat Branduardi zelf en iemand anders er ook al een vertaling van gemaakt heeft. Maar ik heb mijn zinnen erop gezet en ga aan de slag. En nu ik zo schrijf, denk ik terug aan het verzoek van Ids van veertig/vijftig jaar geleden. Het is er dan toch nog van gekomen…

Nu maar hopen beste lezer, zanger, danser, dat de liefde met je meebeweegt.

Gerelateerde nieuwsberichten