Na de zaligverklaring van Titus Brandsma in 1985 was de weg vrij voor het proces van zijn heiligverklaring. Dat proces komt nu in een laatste fase. In het consistorie (vergadering van paus en kardinalen) dat vandaag, 4 maart 2022, plaatsvond, maakte paus Franciscus de datum bekend waarop de plechtige heiligverklaring zal plaatsvinden. Dat zal zijn op zondag 15 mei 2022. Het groene licht daarvoor werd vorig jaar al gegeven, op 21 november 2021.
Brandsma, geboren in Oegeklooster bij Bolsward, Friesland, kwam als elfjarig jongetje in 1892 naar Megen. Hij studeerde op het toenmalige gymnasium van de minderbroeders en verbleef in die jaren in een Megens kosthuis. Volgens de overleveringen zou hij vanwege zijn zwakke gezondheid hebben afgezien van een leven als franciscaan. In plaats daarvan koos hij voor de karmelorde, waar hij in 1898 intrad, aanvankelijk in het klooster in Oss, om daarna zijn studie te vervolgen in Boxmeer. Op 17 juni 1905 werd hij priester gewijd en tussen 1906 en 1909 studeerde hij Rome aan de Pauselijke Universiteit Gregoriana, waar hij promoveerde in de filosofie. In 1923 werd Brandsma hoogleraar aan de dan net opgerichte Katholieke Universiteit Nijmegen, waarvan hij in het collegejaar 1932/33 rector magnificus was.
Katholieke emancipatie
Titus Brandsma was een van de voortrekkers van de katholieke emancipatie, met name op gebied van onderwijs en journalistiek. Hij was intensief betrokken bij het kerkelijke en culturele leven en beijverde zich voor het behoud van de Friese cultuur. Zijn pleidooi om NSB-advertenties uit katholieke kranten te weren en zijn protest tegen het verwijderen van joodse leerlingen van katholieke scholen werden door de Duitse bezetter beschouwd als verzetsdaden, wat leidde tot zijn arrestatie.
In de naoorlogse jaren werd Titus Brandsma vooral gezien als martelaar en verzetsheld, een beeld dat onder meer gevestigd werd door zijn gevangenisgeschriften Mijn cel, Dagorde van een gevangene en Laatste geschrift en eerste biografieën.
Mysticus
Vanaf de jaren zestig treedt de mystieke dimensie meer op de voorgrond en ligt in de beeldvorming de nadruk op zijn godsbeleving. God en mens kunnen nooit gescheiden van elkaar worden gedacht, zo was zijn overtuiging, die sprak uit zijn Diesrede uit 1932 aan de universiteit van Nijmegen.
Op basis van getuigenissen komt het beeld van ‘een mysticus in het volle leven’ naar voren: behulpzaam, devoot, optimistisch, integer en standvastig in zijn verzet tegen het nationaal-socialisme dat vanaf de jaren dertig ook in Nederland opkwam. Ook medegevangenen getuigden nadien van de diepe indruk die hij op hen maakte: de grote morele, spirituele en daadwerkelijke steun die hij voor medegevangenen aan de dag legde.
Heilige
Het is dit aspect van Brandsma persoonlijkheid dat naar de overtuiging van spiritualiteitkenner en medekarmeliet Kees Waaijman de heilige in hem openbaart: “Wie in de Titus Brandsma Gedachteniskapel in Nijmegen de ringband met intenties doorleest, wordt getroffen door het vertrouwen dat mensen stellen in Titus Brandsma. Zijn hulp wordt ingeroepen bij ziekte en zware operaties, bij gezinsmoeilijkheden en een verre reis, bij crisis in een relatie en bij examens, om werk en om vrede. Het vertrouwen dat uit deze devotie spreekt, onthult in Titus Brandsma de heilige, die een leven leidt dat onnadenkend goed is.” Ook zijn medebroeders getuigen van “een goedheid die voortkwam uit belangeloze bewogenheid om de ander”.
Deze ‘heiligheid’ krijgt binnenkort zijn formele kerkelijke bekrachtiging. Op zondag 15 mei zal Titus Brandsma worden ingeschreven in het register van heiligen.
Veder lezen? Zie: www.bisdomdenbosch.nl/titusbrandsma/
Of kijk:
(Bron: www.kerknet.be)