Franciscus uit de kunst, deel 2

Franciscus als Trommelaar

Van Franciscus van Assisi zijn door de eeuwen heen duizenden afbeeldingen gemaakt: fresco’s, olieverfschilderijen, mozaïeken, gravures, pentekeningen etc. tot en met afbeeldingen met behulp van digitale technieken in onze tijd. In de serie ‘Franciscus uit de kunst’ belicht broeder Fer van der Reijken iedere maand een afbeelding en daarmee een facet van de persoon Franciscus.

Franciscus als Trommelaar, beeld van Nicolas Dings.

In Assisi en omgeving stond de zoon van Pietro Bernardone bekend als de gangmaker op elk feest

Alle historische bronnen over het leven van Franciscus van Assisi in zijn jonge jaren schetsen een beeld van hem als fuifnummer. Zelfs als je alle aangedikte, hagiografische (heiligenbeschrijvings-) elementen wat zou relativeren dan nog blijft er genoeg inhoud over om hem als een feestbeest te typeren.

Dat paste goed in het familieplaatje. Zijn vader had als rijke lakenkoopman immers geld genoeg, wat goodwill opbouwen zou het latere leven van Franciscus in de handel geen windeieren leggen en het sloot ook aan op de vrijgevige en zelfs mateloze karaktertrekken van de jongeman. In Assisi en omgeving stond de zoon van Pietro Bernardone onbetwist bekend als de gangmaker en mannelijke cheerleader van de jongeren in Assisi (ook als de inwoners van Assisi al in slaap verzonken waren 🙁) en hij betaalde menig gelag en banket.

Reuring

Franciscus zorgde in het kleine stadje voor de nodige reuring, die haar hoogtepunt bereikte in het conflict met zijn vader. Ten overstaan van de bisschop en andere inwoners van Assisi trok Franciscus zijn kleren uit en gaf ze aan zijn vader. Daarmee zette Franciscus een streep door zijn carrière in de lakenhandel en begon hij aan een ‘carrière naar beneden’ in dienst van de Allerhoogste, die zijn Vader in de hemel zou worden.

Voor Nicolas Dings (1953), Nederlands beeldhouwer en tekenaar, was juist deze scène tussen vader en zoon een inspiratiebron om Franciscus als Trommelaar uit te beelden. In het boek ‘De nieuwe kleren van Franciscus’ lezen we hierover: “Onverschrokken trommelt de nieuwe dorpsidioot van Assisi om aandacht en het contrast tussen de gerespecteerde stoffenkoopman en de groengelokte paljas-tamboer kan nauwelijks groter.” En later: “De Trommelaar is een stil en statisch beeld. Maar het draagt de potentie van lawaai in zich: de clown kan ieder moment gaan trommelen, vergelijkbaar met de speelgoedkonijnen, de Drumming Bunnies van Duracel, die gaan roffelen wanneer ze middels een batterij worden geactiveerd.”

De Trommelaar staat in Stadsklooster La Verna in Amsterdam.

Fer van der Reijken ofm


De nieuwe kleren van Franciscus is een uitgave van het provincialaat van de Franciscanen, destijds in Utrecht (2003). ISBN: 90-802682-2-4.

Gerelateerde nieuwsberichten