Dagbericht 1: Dag van vereniging
Vandaag was het dan zover; na negen jaar vond de éénwording van de provincie (later custodie) van de Heilige Jozef bruidegom van de heilige maagd Maria in Vlaanderen met de provincie van de Heilige martelaren van Gorcum in Nederland plaats. Minister-generaal Massimo Fusarelli en generaal- definitor Albert Schmucki waren speciaal voor deze gelegenheid op de eerste dag van het provinciekapittel in ons midden.
Minister-Generaal Massimo Fusarelli leest het decreet voor.
Aanvliegroute
Zij waren voor deze historische bijeenkomst al op vrijdag de dertiende aangevlogen vanuit Rome, terwijl een andere broeder vanuit ons internationale noviciaatshuis in Killarney (Ierland) de oversteek had gewaagd. Op maandag gingen echter de meeste broeders onderweg vanuit Vlaanderen en Nederland. Een broeder was hiervoor al om vijf uur uit de veren, terwijl een ander om 10:10 nog op de fiets was gesprongen om naar het kapittel te gaan.
Verschillen
Het verschil in aanloop naar het kapittel is misschien ook wel symbolisch voor de verschillen aan ervaringen, leeftijd, cultuur en geschiedenis van zowel de minderbroeders in Vlaanderen als in Nederland. In het gesprek met de minister-generaal zou dat ook uitgebreid ter sprake komen. Hij noemde in zijn presentatie hoe op alle continenten provincies van minderbroeders bezig zijn met verenigingsprocessen. Voor vereniging is geen blauwdruk, wel is geduld en respect gevraagd om elkaars eigenaardigheid. Aandacht moet eerst naar Evangelisch leven uitgaan, de vorm/structuur volgt dan wel: “First life, then structures”.
“First life, then structures”
Minister-generaal Massimo Fusarelli
Rijkdom
In het gesprek kwam ook naar voren, hoe goed het is om tijd te nemen om die verschillen te ontdekken, en dat wij daar veel van kunnen leren, om ook de ander, een ander te kunnen laten zijn. Broeder Massimo herhaalde het belang om op een andere manier met structuren om te gaan. In een geseculariseerde wereld, met een kleiner wordende broederschap kan niet alles meer. Het biedt ook de kans om het broederlijk leven meer zelf vorm te geven, waardoor het een persoonlijk getuigenis wordt in ons leven, in de manier waarop wij naar de mensen gaan en in het bijzonder de armen nabij zijn.
Onderlinge samenwerking
Broeder Massimo zag nog wel wat uitdagingen in de samenwerkingen tussen de drie (eerste) ordes, ook dat moet zijn tijd hebben. Uitdrukkelijke noemde hij wel dat nu vanuit alle deze drie ordes het verzoek aan de paus is voorgelegd om ook lekenbroeders ministerprovinciaal en minister generaal te kunnen laten zijn. Wat structuren en de regionale verschillen in culturen betreft, pleit hij niet voor een sterker centraal bestuur, maar ruimte voor de provincies. Ook de meer lokale samenwerking met clarissen en franciscaanse seculieren ziet hij als een kans om met mensen in een geseculariseerde wereld op weg gaan.
Minister-Provinciaal Theo van Adrichem (links) leidt het gesprek tussen de kapittelleden en Minister-Generaal Massimo Fusarelli (rechts).
Het provinciaal-kapittel bijeen rond de minister-generaal en minister-provinciaal.
In een Eucharistieviering waarin de minister-generaal, de generaal-definitor, de minister-provinciaal en de custos voorgingen, vierden we de eenheid.
Vieren
Een dag van vereniging kan natuurlijk niet zonder een viering. Het zou niet bij één viering blijven, want naast de gebedsviering bij de opening en de eenvoudige doch feestelijke Eucharistieviering waren er tal van andere feestelijke momenten. Zo ontbrak de Lofzang der schepselen niet, na het voorlezen van het decreet van vereniging. Ook het ontsteken van de speciaal ontworpen kapitaalkaars als de maaltijden werden gebruikt om samen met gebed, gesprekken en beschouwing van een selectie lichtbeelden van de jonge provincie van de lage landen, het in broederschap op weg gaan naar de toekomst te vieren. Broeder Massimo riep verschillende malen op om in een geseculariseerde samenleven.
In zijn overweging zou de minister generaal verwijzen hoe al in 1219 de eerste minderbroeders in Vlaanderen kwamen en wat de Vlamingen teweeg hebben gebracht in eigen lang en in de wereld, onder meer in Chili, China, Congo en Ierland.
De aanloop is misschien ook wel tekenend voor wat de minister-generaal op deze dag beschreef als de verschillen binnen samengaande provincies, waarbij diversiteit aan cultuur en verschil in eigenaardigheid van de broeders is. Het vraagt geduld met elkaar, een luisterend oor naar elkaar, maar ook om op andere manier te gaan denken over structuren. Bovenal zou hij ons rustig ons eigen pad te gaan. Niet van bovenaf geregeld of kijkend naar andere delen van de wereld – wij kennen de Vlaams-Nederlandse situatie immers als geen ander.
Br. Roland Putman ofm
Groepsfoto met de minister-generaal en de generaal-definitor.
