Archief

Geschiedenis van het archief
De archivalia van de Nederlandse minderbroedersprovincie zijn minder omvangrijk dan men misschien op grond van het belangrijke aandeel van die minderbroeders in de Nederlandse kerkgeschiedenis zou verwachten. Toch verklaart diezelfde kerkgeschiedenis van ons land iets van deze schaarste; de oude archieven werden door menige ramp getroffen. In 1695 brandde het provincialaat te Brussel af bij de beschieting door de Franse troepen. Eerder, in 1620, was de provinciaalskamer te Keulen uitgebrand met alle papieren die erin waren. Vanaf 1580 lag het centrum van de provincie als religieuze eenheid buiten het huidige Nederland.

In de periode tot 1853 – oprichting van de zelfstandige Nederlandse provincie van de minderbroeders franciscanen – is er alleen sprake van meer of minder volledig bewaarde huisarchieven. Van de eerste 70 jaar na 1853, is van het centraal bestuur heel weinig bewaard gebleven.

Bovendien is er dan sprake van een samengaan van provinciesecretariaat en archief. Pas vanaf de dertiger jaren van de twintigste eeuw komt langzamerhand de overbrenging naar een centraal adres – provincialaat te Weert – op gang. In het kader van de inbewaringgeving van onderdelen van het archief aan Het Utrechts Archief – in 1967 – zijn de verschillende (deel)archieven geïnventariseerd en gedeponeerd in Utrecht en ’s-Hertogenbosch.

Voor het inzien resp. raadplegen van stukken jonger dan 30 jaar is toestemming van de archivaris nodig.

Archivaris Lars Frendel aan het werk

Onderscheiden archieven

Bestuursarchief
Het statisch gedeelte van het bestuursarchief omvat de periode 1853-2014. Van de periode vóór 1853 is er een bescheiden inventarislijst. Dit bestuursarchief is in verschillende fasen – het laatst in 2016 – gedeponeerd bij Het Utrechts Archief.

Het dynamisch (lopend) bestuursarchief wordt beheerd door de secretaris van het bestuur, mevr. Marie-Claire Willemsen.

Marie-Claire Willemsen,
secretaris van het bestuur

Het Utrechts Archief

Archief van kloosters en huizen in Nederland
Ook dit archiefgedeelte is gedeponeerd bij Het Utrechts Archief. Aanvullingen – bijvoorbeeld bij het opheffen van communiteiten of kloosters – worden voorlopig bewaard in het centrale archief te ’s-Hertogenbosch. De archieven van een aantal franciscaanse staties/parochies zijn in bewaring gegeven bij de betreffende gemeente- en streekarchieven.

Missiearchief
Ook het missiearchief is gedeponeerd bij Het Utrechts Archief en omvat de archieven van het Missiebureau/Procuur, van de missiesecretaris en van de afzonderlijke missiegebieden. Apart zijn geïnventariseerd: de Chinese Missie en de archieven van Zweden en Noorwegen.

Personenarchief
Dit archief bevat twee delen: archieven/nalatenschappen van overleden medebroeders en ringbandjes met summiere gegevens van alle levende en overleden medebroeders van ‘Nederlandse stam’. Bij raadpleging wordt de Archiefwet van 1995 gehanteerd, alsmede de Wet bescherming persoonsgegevens. De archivaris waakt over de vertrouwelijkheid resp. geheimhouding van dit personenarchief.

Dit personenarchief bevindt zich in het Provincialaat te ’s-Hertogenbosch.

Beeldmateriaal
Bij het vertrek van het Provincialaat van Utrecht naar ’s-Hertogenbosch is het beeldmateriaal van de provincie – van ca. 1880-2010 – in bewaring gegeven aan Het Utrechts Archief. In 2021 is de inventarisatie van dit beeldmateriaal voltooid.

52 den bosch) WB opname adobe kleur DSC_0655

De gang van het provincialaat

Bibliotheek (beneden) en archiefbibliotheek (boven)
in Stadsklooster San Damiano, ‘s-Hertogenbosch

Archiefbibliotheek
Publicaties in boekvorm of overdrukken van artikelen in tijdschriften, door medebroeders geschreven zijn/worden in de archiefbibliotheek opgenomen. Tot de archiefbibliotheek behoren ook boeken over/rond Franciscus en Clara en de franciscaanse spiritualiteit. Daarnaast omvat de bibliotheek een aantal (lopende) met name franciscaanse tijdschriften.

De archiefbibliotheek is ondergebracht in de bibliotheek van Stadsklooster San Damiano te ‘s-Hertogenbosch.

Adressen
Archief Nederlandse Provincie van de Orde der Minderbroeders

Broeder Lars Frendel, archivaris
Van der Does de Willeboissingel 12
5211 CB ’s-Hertogenbosch
Nederland
(+31) (0)73 687 56 15
archief@minderbroedersfranciscanen.net

Het Nederlandse archief is ondergebracht bij Het Utrechts Archief
Het Utrechts Archief
Alexander Numankade 199 – 201
3572 KW Utrecht
Nederland
(+31) (0)30 286 66 43
inlichtingen@hetutrechtsarchief.nl

Broeder Lars Frendel

KADOC

Het Vlaamse archief is ondergebracht bij KADOC:

KADOC-KU Leuven
Vlamingenstraat 39
3000 Leuven
België
(+32) (0)16 32 35 00
dienstverlening.kadoc@kuleuven.be

Nieuws

Van Amici Israel naar Nostra Aetate

Franciscaanse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog

Br. Lars Frendel over noviciaat in Killarney

Placied Tempels en Bantoe-filosofie

Nederland en Vlaanderen één provincie

Everardus’ Art: Dankprentje

De Nederlandse en Vlaamse minderbroeders franciscanen maken deel uit van een wereldwijde broederschap binnen de Rooms-Katholieke Kerk, gesticht door Franciscus van Assisi (1182-1226). De officiële naam is ‘Orde van de Minderbroeders’. Franciscus koos hiervoor vanwege het ideaal om als broeders van de armen, de ‘minderen’, bezitloos te leven en er helemaal te zijn voor God en behoeftige medemensen. Donaties voor de Provincie van de Minderbroeders Franciscanen in de Lage Landen zijn welkom op IBAN-nummer BE64 4143 0298 1152 (Vlaanderen) en IBAN-nummer NL39 SNSB 0852 3733 76 (Nederland). In Nederland is de orde aangemerkt als een ‘algemeen nut beogende instelling’ (ANBI). Hierdoor genieten donateurs belastingvoordeel.

PROVINCIALAAT MINDERBROEDERS FRANCISCANEN
Van der Does de Willeboissingel 12 | 5211 CB ‘s-Hertogenbosch | tel.: 073 6875615 e-mail: provincialaat@minderbroedersfranciscanen.net

Disclaimer Privacy Preventie ongewenst gedrag